moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Ocalić od zapomnienia

Od kwietnia do maja 2004 roku żołnierze drugiej zmiany Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Iraku stoczyli serię bitew z rebeliantami. Bitew, które uznaje się za największe od zakończenia II wojny światowej. Najcięższe boje toczono od 3 do 6 kwietnia w obronie ratusza City Hall. Po stronie polsko-bułgarskiej nikt nie zginął. Szyiccy rebelianci stracili sto osób.

Bohaterska obrona City Hall, o której przez lata milczano, a o której po raz pierwszy napisaliśmy na łamach „Polski Zbrojnej”, stała się obiektem badań historyków wojskowości, inspiracją dla autorów wielu książek oraz twórców filmowych. Do grona ludzi chcących uhonorować zbrojny wysiłek polskich żołnierzy dołączyli także modelarze.

Inicjatorem akcji, która zwróciła uwagę środowiska modelarskiego na wydarzenia w Iraku sprzed blisko 15 lat, jest Andrzej Szpulak, nauczyciel z Kłodzka, od 50 lat zajmujący się modelarstwem. Na forum popularnego wśród modelarzy portalu internetowego stworzył wątek zatytułowany „Pojazdy w obronie City Hall – Karbala 2004”.

Jego pierwszy wpis odbił się szerokim echem. W tekście będącym wprowadzeniem do tematu nie tylko zachęcił kolegów modelarzy do zainteresowania się pojazdami używanymi podczas misji w Iraku, lecz także przeciwstawił się fali hejtu, jaki pojawił się w sieci po wejściu na ekrany filmu „Karbala”, ukazującego tamte wydarzenia. – Powinniśmy być dumni z tego, że w największej bitwie polskiego wojska od czasów drugiej wojny, nasi żołnierze nie dość, że wygrali, to jeszcze nie ponieśli strat – argumentował Andrzej Szpulak.

Do rozmów i wymiany informacji o pojazdach używanych przez polskich żołnierzy podczas drugiej zmiany misji w Iraku włączyły się setki zainteresowanych. Modelarze niczym śledczy zaczęli zdobywać informacje o sprzęcie, wymieniać się znalezionymi zdjęciami, omawiać najdrobniejsze szczegóły budowy pojazdów.

Modelarskie dociekania przyniosły nadspodziewane efekty. Twórcy miniaturowych replik sprzętu przestali się ograniczać do pojazdów wykorzystanych jedynie podczas obrony City Hall, lecz zgromadzili informacje o wszystkich pojazdach używanych podczas drugiej irackiej zmiany.

To nie wszystko. Na forum pojawiły się szczegółowe opisy sprzętu. Modelarze zdobyli informacje o składach załóg, dodatkowym wyposażeniu zamontowanym na pojazdach, ich wojskowych numerach rejestracyjnych, a nawet nieoficjalnych nazwach, jakie nadawały im załogi podczas misji.

Iwonka i Zajączek

Dzięki współpracy z modelarzami z kraju i z zagranicy oraz własnym poszukiwaniom Andrzej Szpulak ustalił, że podczas trzydniowych walk o City Hall polscy żołnierze używali dwóch transporterów opancerzonych BRDM Żbik. Jeden z nich o numerze rejestracyjnym UB 01032 nosił nieoficjalną nazwę Zajączek. Taką nadała mu załoga z pierwszej zmiany i taka pozostała na kolejnej zmianie. Drugi BRDM o numerze UB 01034 nosił nazwę Iwonka, na cześć narzeczonej dowódcy wozu. Nie zapomniano także o sprzęcie bułgarskich żołnierzy, którzy razem z Polakami bohatersko bronili ratusza. Okazało się, że dysponowali oni dwoma transporterami opancerzonymi BWP-23 o numerach B 065212 i B 065210. Jeden z nich na pancerzu miał wypisaną nazwę Bulaf.

Po dokumentacji rozpoczęto tworzenie wiernych kopi pojazdów w skali 1 do 35. W całym kraju oraz za jego granicami powstaje wiele modeli. Michał Szapowałow, Polak z pochodzenia mieszkający w Kanadzie, zadeklarował wykonanie konwersji, czyli różnych dodatków do modeli tych BRDM-ów. Powstały już kalkomanie bardzo pomocne przy tworzeniu replik transporterów. Tam ma powstać także kopia pojazdu BRDM z City Hall o nazwie Iwonka.

We współpracy z Grzegorzem Ciechanowskim z Uniwersytetu Szczecińskiego Andrzej Szpulak w swoim mieszkaniu w Kłodzku tworzy wierny model BRDM Zajączek. Modele mają być gotowe do kwietnia przyszłego roku, do obchodów 15. rocznicy bitew w Karbali.

Ocalić BRDM-y

Jak zapewnia Andrzej Szpulak, w projekcie chodzi nie tylko o wykonanie modeli. Każda akcja modelarska ma na celu przybliżenie historii oręża polskiego oraz dokonań polskich żołnierzy. Popularyzuje także wśród modelarzy tematykę wojskową. W przypadku pojazdów użytych w walkach o City Hall chodzi jeszcze o inną sprawę. Inicjator akcji oraz inni modelarze zabiegają, aby obydwa pojazdy po wycofaniu z armii nie zostały sprzedane indywidualnym nabywcom lub złomowane.

Jeden z nich – Iwonka – obecnie znajduje się w 10 Brygadzie Kawalerii Pancernej w Świętoszowie, a Zajączek pozostaje w wyposażeniu 1 Batalionu Strzelców Podhalańskich w Rzeszowie. Ponieważ pojazdy są wysłużone, modelarze obawiają się, że niebawem mogą zostać wycofane z eksploatacji i ślad po nich zaginie. – To byłoby karygodne. Jest to sprzęt, który powinien zostać zachowany, odrestaurowany i trafić do muzeum, aby zaświadczać o stoczonych bitwach i odwadze naszych żołnierzy – uważa Andrzej Szuplak. W tej sprawie modelarz wysłał nawet list do Kancelarii Prezydenta RP. Pojazdami zainteresował dyrektora Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu. Aleksander Ostasz obiecał, że pomoże w pozyskaniu BRDM-ów i włączy je do muzealnych zbiorów.

Modelarskiej akcji od początku sprzyja płk Grzegorz Kaliciak, dowódca 6 Mazowieckiej Brygady Wojsk Obrony Terytorialnej. W 2004 roku jako kapitan był dowódcą kompanii rozpoznawczej Fox i dowodził obroną ratusza w Karbali. Jest pierwowzorem głównego bohatera filmu „Karbala” oraz autorem dwóch książek opisujących tamte wydarzenia. – Bardzo dobrze, że modelarze zajmują się tamtymi wydarzeniami. Jest to środowisko ciekawych ludzi, posiadających dużą wiedzę historyczną. Dzięki nim wydarzenia w Karbali będą z pewnością zapamiętane – mówi były dowódca kompanii Fox.

Pamiętajmy o Karbali

Repliki pojazdów z Karbali będą gotowe wczesną wiosną przyszłego roku. Modelarze mają nadzieję, że będą je mogli zaprezentować szerokiemu gronu miłośników historii i tradycji wojskowości. Niestety, nie wiadomo jeszcze, jak będą wyglądały obchody 15. rocznicy walk w Karbali. Okrągła, 10. rocznica bitwy była obchodzona skromnie. Uroczysty apel, spotkanie z twórcami filmu „Karbala” i uczestnikami tamtych wydarzeń odbyły się dzięki dowództwu 17 Wielkopolskiej Brygady Zmechanizowanej, która to jednostka w 2004 roku wystawiała drugą zmianę PKW.

Bogusław Politowski

autor zdjęć: arch. prywatne, arch. 17 WBZ

dodaj komentarz

komentarze


Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
 
Selekcja do JWK: pokonać kryzys
Olimp w Paryżu
Szturmowanie okopów
Szef MON-u na obradach w Berlinie
Trzy medale żołnierzy w pucharach świata
Polsko-ukraińskie porozumienie ws. ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej
W MON-ie o modernizacji
Czworonożny żandarm w Paryżu
Zmiana warty w PKW Liban
Sejm pracuje nad ustawą o produkcji amunicji
Rekordowa obsada maratonu z plecakami
„Szpej”, czyli najważniejszy jest żołnierz
Norwegowie na straży polskiego nieba
„Jaguar” grasuje w Drawsku
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
O amunicji w Bratysławie
Donald Tusk po szczycie NB8: Bezpieczeństwo, odporność i Ukraina pozostaną naszymi priorytetami
Razem dla bezpieczeństwa Polski
Jak namierzyć drona?
„Szczury Tobruku” atakują
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
„Nie strzela się w plecy!”. Krwawa bałkańska epopeja polskiego czetnika
Saab 340 AEW rozpoczynają dyżury. Co potrafi „mały Awacs”?
Olympus in Paris
Rosomaki w rumuńskich Karpatach
Żaden z Polaków służących w Libanie nie został ranny
Wzmacnianie granicy w toku
Huge Help
NATO odpowiada na falę rosyjskich ataków
Medycyna w wersji specjalnej
Hokeiści WKS Grunwald mistrzami jesieni
Od legionisty do oficera wywiadu
Karta dla rodzin wojskowych
Ostre słowa, mocne ciosy
Trudne otwarcie, czyli marynarka bez morza
Marynarka Wojenna świętuje
Polacy pobiegli w „Baltic Warrior”
Udane starty żołnierzy na lodzie oraz na azjatyckich basenach
Polskie „JAG” już działa
Jak Polacy szkolą Ukraińców
Święto w rocznicę wybuchu powstania
Nowe uzbrojenie myśliwców
Inwestycja w produkcję materiałów wybuchowych
A Network of Drones
Transformacja dla zwycięstwa
Święto podchorążych
Wojskowa służba zdrowia musi przejść transformację
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
„Husarz” wystartował
„Siły specjalne” dały mi siłę!
Trzynaścioro żołnierzy kandyduje do miana sportowca roku
Wielkie inwestycje w krakowskim szpitalu wojskowym
Nasza broń ojczysta na wyjątkowej ekspozycji
Wojskowi kicbokserzy nie zawiedli
Jesień przeciwlotników
Wybiła godzina zemsty
Triatloniści CWZS-u wojskowymi mistrzami świata
Szwedzki granatnik w rękach Polaków

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO